Nếu không vì lý do đầu máy mới rebuilt, thì đây là một dấu hiệu đáng lo ngại với những tổn hại sâu xa trong đầu máy.
Hao Smith
Trong bài trước chúng ta đã giới thiệu “con chó lửa” ngồi lộn đầu ở trên lốc máy, khạc lửa vào phòng xi lanh để khởi động tiến trình cháy nổ, tạo lực cho xe chạy. Thời điểm khạc lửa này phải vô cùng chính xác, bằng không máy xe sẽ trục trặc thể hiện qua nhiều hiện tượng như tiếng nổ máy xe không đều, pha lẫn tiếng bụp bụp vô duyên, máy xe gõ, xe chạy hao xăng, không chịu “dọt”…. Trong trường hợp ấy, chúng ta cứ việc thay spark plug mới, một việc tương đối dễ dàng, không cần tài nghệ thợ máy cao cường.
Khi nào cần thay Spark Plugs?
Theo các nhà sản xuất và giới bảo trì cơ khí, chúng ta nên xem xét Spark Plugs trong những trường hợp sau đây:
- Khi xe chạy có dấu hiệu bất thường như kể ở phần trên.
- Và thay spark plug mới sau mỗi 30,000 dặm (tương đương 48,280 kilo mét), hoặc sau 100,000 dặm, nếu spark plug đang dùng là loại thật tốt.
Những biểu hiện qua Spark Plugs
Hãy giả sử như mình đã tháo ra được một Spark Plug và đang cầm nó trên tay. Quan sát nó, chúng ta có thể biết được khá nhiều về tình trạng sức khỏe của máy xe. Công việc giải đoán này được các nhà chuyên môn gọi là “Spark Plug Reading”. Sau đây là một số điều ghi nhận được và lý do đưa đến tình trạng đó (xem hình).
Spark Plug bình thường: Trục giữa có màu xám nhạt, cho thấy tiến trình cháy nổ đều đặn, sức nóng vừa đủ, nhiên liệu tiêu thụ phải chăng, đầu máy hoạt động tốt. Nếu trục giữa hơi mòn một chút, hoặc có đọng một chút tro, đó là điều bình thường. Tuy nhiên, nên lau sạch tro trước khi lắp spark plug trở lại hốc máy.
Spark Plug bám nhiều mồ hóng đen, mềm, dấu hiệu xăng cháy chưa hết – được gọi là Carbon Fouling - gây ra do nhiều nguyên nhân:
- Hoặc tia lửa do spark plug cung cấp không đủ mạnh (low heat)
- Do áp suất nén không đủ (low compression) vì
- Do xe thường di chuyển trong tình trạng vừa chạy vừa dừng (vì kẹt xe, hoặc nhiều đèn đỏ)
- Cũng có thể do hỗn hợp nhiên liệu không đủ khí trời (vì nghẹt màng lọc khí – clogged air cleaner)
- Nhưng nếu chỉ có một vài spark plugs, chứ không phải tất cả đều bị đóng cặn carbon, thì có thể do dây dẫn điện vào plug đó bị rách, mòn, hư…. khiến điện lượng dẫn vào không đủ, hoặc do nắp đậy xi lanh bị nứt khiến sức nén trong phòng cháy bị rò rỉ ra ngoài.
Spark Plug quá mòn (worn out) vì phục vụ đã quá lâu: Các trụ cực quá mòn, để hở ra một khoảng trống lớn hơn cần thiết. Tình trạng này dễ gây ra hiện tượng misfire (tia lửa bắn ra không đúng thời điểm, làm xe chạy hục hặc và yếu.
Spark Plug Ướt Dầu Nhớt: Điều này chứng tỏ nhớt bị rò rỉ ở chỗ nào đó từ trong máy. Nếu là đầu máy mới tân trang, thì hy vọng hiện tượng này sẽ hết hẳn khi xe chạy một thời gian và hoạt động của nhớt được điều chỉnh. Nếu không vì lý do đầu máy mới rebuilt, thì đây là một dấu hiệu đáng lo ngại với những tổn hại sâu xa trong đầu máy.
Spark Plug Tổn Hại Nhiều: Ngay cả phần sứ cách nhiệt bao quanh trụ giữa cũng có thể bị mẻ bể: Tình trạng này là hậu quả của hiện tượng Detonation, tức là nhiên liệu nổ sớm trước khi có tia lửa vì xăng kém (low octane rating), hỗn hợp nhiên liệu nhiều khí ít xăng (lean mixture), hoặc do sức nén quá cao vì có nhiều tầng cặn bám trong xi lanh…. Detonation tạo chấn động, chuyền đi khắp xi lanh, làm hỗn hợp nhiên liệu bùng nở trong lúc piston vẫn đang di chuyển và chưa đạt tới cao điểm cần thiết (top-dead-center). Từ đó sinh ra tiếng gõ (knock/ping) là âm thanh do piston va chạm vào thành xi lanh. Tình trạng này kéo dài sẽ gây nhiều hậu quả tai hại, không chỉ spark plub bị hư mà cả piston và xi lanh cũng bị tàn đời theo.
Hình 6 – Spark Plug liền cực, do carbon hoặc nhớt ướt bám vào quá nhiều, nối liền 2 cực, không còn để khoảng trống nào cho tia lửa bắn ra.
Ngoài ra, Spark Plug còn có những biểu hiện khác như muội trắng, muội hung hung đỏ như sắt rỉ bao trùm…. Những hiện tượng này, không phải là dấu chỉ trục trặc nghiêm trọng, chỉ cần lau sạch rồi lắp spark plug trở lại, hoặc thay mới là đủ.
Trường hợp 3 (plug quá mòn vì đã phục vụ quá lâu) cần phải thay bằng một spark plug mới.
Các trường hợp còn lại (2, 4, 5, 6) đều là dấu chỉ của những trục trặc có nguyên nhân sâu xa, đòi hỏi phải được giải quyết trước khi thay vào một bộ Spark Plug mới. Lần sau chúng ta sẽ nói về việc thay Spark Plugs.
Haosmith@yahoo.com
Muốn giữ xe ở tình trạng hoàn hảo nhất, xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập I, II, và III do Phạm Đình và Hao Smith phát hành, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque cho Phạm Đình, 9800 Bolsa Ave # 86, Westminster, CA 92683. Tel: 714 675 8628. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.
Viết bình luận đầu tiên
ĐỌC THÊM
Xe Pick-up điện Ram có thể chạy được 500 dặm sau một lần sạc
Theo ước tính của EPA, các phiên bản tầm xa của Ford’s Lightning có thể đi được quãng đường lên tới 320 dặm sau một lần sạc.
Nhiều người muốn gắn camera trong xe
Từ các tai nạn nghiêm trọng cho đến các va chạm nhỏ trên đường, dash cam đã cho thấy tính hữu dụng.
Ford ra mắt xe điện Mach-E mang hiệu Mustang lừng danh của hãng
Hãng Ford vừa ra mắt xe điện Mustang Mach-E, nằm trong kế hoạch đầu tư $11 tỷ Mỹ kim vào xe chạy điện và xe hỗn hợp xăng điện từ ...