Lãi suất tài trợ địa ốc vọt lên bất ngờ

Vũ Đức Hiền/Viễn Đông

Lãi suất tài trợ địa ốc, từ hồi tuần qua, vọt lên cao bất ngờ sau mấy tuần lễ quanh quẩn ở mức lãi suất thấp kỷ lục hoặc gần như vậy.

Bản khảo sát thị trường của định chế tài trợ Freddie Mac phổ biến ngày Thứ Năm 18/11/2010 cho thấy lãi suất của chương trình tài trợ 30 năm lãi suất cố định có lãi suất trung bình trên cả nước là 4.39%. Chỉ một tuần lễ trước đó, khảo sát của Freddie Mac cho thấy lãi suất trung bình chỉ có 4.17%, tức là mức thấp kỷ lục từ đầu thập niên 1970 đến nay.

Thông thường, lãi suất tài trợ địa ốc chỉ nhích lên hay thụt xuống từ chút một, thí dụ 0.01% đến 0.05% là cao. Nhưng chỉ trong vòng vài ngày, nó nhảy lên thêm 0.22% là bước nhảy vọt rất bạo, biểu lộ sự hoảng hốt trong kỹ nghệ tài trợ địa ốc. Lên xuống đột ngột với một tỉ lệ lớn chỉ xảy ra khi có những tác động bất ngờ của ngoại lực.

Tuy nhiên, cho dù nó có vọt lên cao hồi tuần qua, nó vẫn còn thấp hơn mức lãi suất trung bình 4.83% của dịp này năm ngoái. Một số nhà phân tích thời sự tài chính từng tiên đoán hồi đầu năm rằng vào dịp cuối năm nay, lãi suất phải trên dưới 6%.

Từ nay đến hết năm, chỉ còn hơn 4 tuần lễ nữa, nếu lãi suất tài trợ địa ốc vọt lên tới 6%, phải có các biến cố thật dữ dội làm cho kỹ nghệ tài trợ thấy không thể làm khác, một điều bây giờ chưa thấy dấu hiệu đến như thế.

Khi khảo sát một số công ty tài trợ ở quận Cam hôm Thứ Tư 24/11/2010, chúng tôi thấy lãi suất chương trình tài trợ 30 năm lãi suất cố định của họ là 4.25%, tức vẫn thấp hơn mức lãi suất trung bình cả nước. Một tuần lễ trước, lãi suất của họ là 4%.

Hồi giữa tháng 10 vừa qua, có lúc chương trình tài trợ 30 năm lãi suất cố định của một số công ty tài trợ ở phía Nam California có lãi suất là 3.75%, một mức lãi suất thấp có thể nói khó lòng thấp hơn. Chương trình tài trợ 15 năm lãi suất cố định cũng chỉ có 3.25%. Hai mức lãi suất quá thấp này đã kích thích rất nhiều người nộp đơn xin tái tài trợ lại món nợ cho căn nhà. Không mấy ai trước đây vay tiền với lãi suất cao, lại có thể quay mặt đi. Tuy nhiên, cũng không phải ai cũng vay được một món nợ vì các nhà tài trợ cứu xét đơn xin vay với cái nhìn soi mói khắt khe dựa theo các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn trước.

Một số yếu tố chính đã khiến lãi suất tài trợ địa ốc vọt lên cao. Yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất là từ việc họ sợ lạm phát tăng nhanh từ việc Ngân hàng Trung ương (Fed) bơm $600 tỉ đô la mua trái phiếu chính phủ, theo nhận xét của một số nhà phân tích thị trường.

Giới đầu tư tài chính sợ lạm phát nhất vì nó bào mòn đồng tiền đầu tư của họ.

“Một phần của diễn tiến thị trường địa ốc mấy ngày qua mà chúng ta thấy là một cách phản ứng cổ điển của giới kinh doanh tài chính. Mua (nhảy vào) theo lời đồn đãi (kiếm lợi nhuận khá) và bán (bỏ chạy) theo tin tức thật.”  Greg McBride, phân tích gia của công ty tài trợ địa ốc trên internet Bankrate.com phát biểu.

Cũng qua bản tường trình của Freddie Mac, lãi suất trung bình cả nước của chương trình tài trợ 15 năm lãi suất cố định cũng lên thành 3.76% mà chỉ một tuần trước đó chỉ là 3.57%. Năm ngoái dịp này, chương trình tài trợ này có lãi suất trung bình là 4.32% tức cao hơn hiện nay nhiều.

Theo ý kiến của kinh tế gia McBride, có thêm những yếu tố khác ảnh hưởng tới sự gia tăng đột ngột và nhiều của lãi suất.

“Lãi suất vọt lên nhanh cũng một phần do phản ứng lại với tin tức kinh tế khả quan cùng với sự lo âu là hành động bơm tiền của Fed sẽ lôi theo lạm phát.”

Một kinh tế gia khác, Cameron Findlay, của công ty tài trợ Lending Tree cũng có nhận định cho rằng sự sợ hãi lạm phát tăng nhanh làm thị trường đầu tư tài chính phản ứng tự vệ vào lúc này.

Hành động của Fed là kích thích tăng trưởng kinh tế và tránh lạm phát và đồng thời không kích thích quá đáng cho nền kinh tế, theo ý Findlay viết trong một bản phân tích phổ biến trên mạng. Ông cho biết thêm là tin tức khả quan của các hoạt động kinh tế cũng làm cho lãi xuất gia tăng. Đây là phản ứng bình thường của giới đầu tư tài chính khi lượng tiền lưu thông nhiều hẳn lên.

Mục đích của Fed khi bơm $600 tỉ đô la là để các định chế tài trợ có tiền để cho vay, tạo phản ứng dây chuyền cho cả nền kinh tế.

“Hàng hóa bán lẻ đã gia tăng gần gấp đôi trong Tháng Mười mà nó tượng trưng cho sự gia tăng kinh tế nhiều nhất kể từ Tháng Ba năm nay.” Frank Nothaft, phó chủ tịch kiêm kinh tế gia trưởng của Freddie Mac nói trong lời bình luận hàng tuần. “Hơn nữa, tâm lý của giới tiêu thụ có dấu hiệu gia tăng trong Tháng 11, mà mức gia tăng này cao nhất kể từ khoảng tháng 6 giữa năm.”

Ảnh hưởng dây chuyền mà giới chuyên viên nhìn thấy là ảnh hưởng đến thị trường địa ốc.

“Tuy việc xây cất nhà mới cho các đơn vị gia cư một gia đình (single family residence) có thể giảm mất 1.1% trong Tháng 10, nhưng giới kinh doanh xây nhà lại lạc quan nên đã xây nhà nhiều hơn trong Tháng 11, một mức độ xây cất nhiều nhất kể từ Tháng Sáu, theo bản khảo sát của Hiệp Hội Kỹ Nghệ Xây Cất (National Association of Home Builders) phối hợp với  ngân hàng Wells Fargo thực hiện.

“Thêm vào đó, giá nhà trung bình trên toàn quốc đã chứng tỏ có tỉ lệ gia tăng tại 77 khu vực trên tổng số 155 khu vực thị trường địa ốc được khảo sát, trong đó, có 11 khu vực tăng giá với tỉ lệ 2 con số (double-digit increases), theo tin từ Hiệp Hội Địa Ốc Hoa Kỳ. Trong khi đó, thời gian này của năm ngoái, chỉ có 30 thành phố là có chỉ số gia tăng tích cực.” Nothaft nói.

Lãi suất sẽ còn lên cao hơn nữa hay ngừng ở đây?

Khó lòng nói trước được điều gì. Như chúng tôi từng phân tích và trình bày nhiều lần về chuyện này, lãi suất tài trợ địa ốc lên hay xuống, bị ảnh hưởng trực tiếp từ các yếu tố ngoại tại.

Theo ý kiến McBride, trong tương lai gần, người ta tin rằng Fed sẽ cố kìm để lãi suất đừng tăng nhanh.  “Nhưng cũng đừng nghĩ rằng lãi suất sẽ lại quay xuống tới một mức lãi suất kỷ lục mới, đặc biệt khi mà các dữ kiện kinh tế biểu lộ sự hồi phục kinh tế đang tiếp tục”. Ông nói.

Nhưng, như lãi xuất hiện nay mọi người đang thấy, dù nó có gia tăng cũng vẫn là mức lãi suất còn thấp vô cùng. Những ai đang mua nhà hay tái tài trợ lại món nợ trên căn nhà, đừng vì vậy mà hoảng hốt bỏ chạy. Nếu so với cùng thời gian này của năm ngoái, lãi suất trung bình trên cả nước vẫn còn thấp hơn đến 0.3%, một mức lãi suất thấp người ta hiếm thấy suốt nhiều thập niên qua.

Nếu quí vị muốn chờ cho lãi suất xuống thấp hơn, có thể thất vọng vì đâu ai biết được ngày mai lãi suất ra sao.