Một binh sĩ phe Nga nói bằng tiếng Tàu: "Đừng đến đây, chẳng có gì tốt đẹp cả"

Các binh sĩ (được cho là người Trung Quốc) chiến đấu cho Nga tại chiến trường Ukraine tố cáo sự tàn bạo, phân biệt chủng tộc và việc không được trả lương.

Quân đội Ukraine gần đây đã bắt giữ hai binh sĩ Trung Quốc đang chiến đấu cho Nga. Sau đó, Kyiv công bố dữ liệu về tổng cộng 163 công dân Trung Quốc được tình báo Ukraine xác định là đang chiến đấu cho Moscow.

“Chúng tôi đang thu thập thông tin, và tin rằng con số thực tế còn nhiều hơn thế,” Tổng thống Volodymyr Zelensky nói với báo giới vào ngày 9 tháng 4.

Ông Zelensky cũng cáo buộc chính quyền Trung Quốc đã hỗ trợ hoặc ít nhất là không ngăn cản việc tuyển dụng công dân của họ để tham chiến chống lại Ukraine.

“Bắc Kinh biết điều này. Người Nga lan truyền các video tuyển mộ qua mạng xã hội Trung Quốc,” ông Zelensky nói.

Nga đã tuyển dụng chiến binh nước ngoài từ đầu cuộc chiến, cũng như Ukraine. Tuy nhiên, việc nhiều lính đánh thuê Trung Quốc chiến đấu cho Nga đã gây ra sự so sánh với binh sĩ Triều Tiên, những người từng kéo đến đông đảo để hỗ trợ Nga giành lại tỉnh Kursk với sự hậu thuẫn từ Bình Nhưỡng.

Theo các tài liệu được xem xét, những binh sĩ Trung Quốc đầu tiên được tình báo Ukraine xác định đã đến Nga vào mùa hè năm 2023.

Một bài đăng trên Douyin – phiên bản TikTok của Trung Quốc – từ tháng 7 năm 2022 cho thấy một người được cho là lính mới tỏ ra phấn khích khi chuẩn bị được đón tại sân bay Bắc Kinh vào ngày 1 tháng 9 cùng năm. “Mức lương hàng ngày của bạn sẽ là 30,000 rúp Nga. Chào mừng đến Nga!” người lính mới nói, dẫn một con số cao phi lý tương đương khoảng $350 đô la Mỹ/ngày.

Nhiều video đăng đến tận năm nay tiếp tục quảng bá việc mời gọi đàn ông Trung Quốc tham chiến cho Nga. Một số video khác cho thấy những người được cho là nhà tuyển dụng Trung Quốc đang dụ dỗ người khác gia nhập lực lượng vũ trang Nga với lời hứa lương cao.

Một video hứa hẹn khoản thưởng ký hợp đồng 2.3 triệu rúp ($27,000 đô la Mỹ) và mức lương hàng năm 5.2 triệu rúp ($62,000 đô la) cho người sẵn sàng chiến đấu.

Một số video tuyên truyền khác chỉ đơn giản là bản dịch của các quảng cáo Nga, với khẩu hiệu như: “Bạn là đàn ông. Hãy sống như một người đàn ông.”

Tuy nhiên, lời kể của những binh sĩ Trung Quốc bị đưa vào các điểm nóng nhất của chiến tuyến Nga lại cho thấy một thực tế hoàn toàn khác.

“Đừng đến đây. Ở đây không có gì tốt đẹp cả,” Zhao Rui từ Trùng Khánh nói với truyền thông địa phương. Đến tháng 12, Zhao đã trở thành binh sĩ Trung Quốc đầu tiên thiệt mạng, được cho là do bị UAV Ukraine tấn công.

Trong một bộ phim tài liệu phát hành vào tháng 3, một binh sĩ Trung Quốc tấn công, biệt danh “Macron”, đã chia sẻ trải nghiệm của mình với nhà báo Chai Jing.

“Tôi nhận ra rằng mình có thể chết ở đây bất cứ lúc nào, nên tôi quyết định chia sẻ một số trải nghiệm thật,” Macron nói, cho biết mình đang ở gần Bakhmut. “Người Trung Quốc đã lâu không tham chiến, nên tôi muốn cho mọi người thấy một người lính bình thường – nhất là lính nước ngoài – thật sự phải trải qua điều gì trong chiến tranh.”

Một trong những điều họ than phiền là nạn phân biệt chủng tộc tràn lan trong các đơn vị Nga đối với lính không phải da trắng.

“Ngay từ trại huấn luyện đã có sự phân biệt chủng tộc nghiêm trọng, kỳ thị người da đen, người Ả Rập và người Trung Quốc,” Macron kể.

Sự phân biệt này còn thể hiện ở việc nhiều binh sĩ Trung Quốc bị lừa đưa vào những điểm nguy hiểm nhất của chiến tuyến. Giống như nhiều lính đánh thuê nước ngoài khác, lính Trung Quốc chiến đấu cho Nga thường bị đưa vào các nhóm tấn công đặc biệt nguy hiểm.

“Người Nga không muốn điều động binh sĩ chính quy Slav ra tiền tuyến, nên họ chi tiền tuyển lính đánh thuê xung phong, nơi khả năng sống sót cực kỳ thấp.”

Các blogger quân sự Nga đã ca ngợi nỗ lực học tiếng Nga của một binh sĩ Trung Quốc có biệt danh “Li” vào đầu năm 2024, ngay sau khi anh ta gia nhập lữ đoàn quốc tế – Pyatnashka. Pyatnashka là một trong những đơn vị đầu tiên được cử đi chống lại cuộc phản công của Ukraine ở tỉnh Kursk.

Nhiều binh sĩ Trung Quốc khác bị đưa vào các đơn vị “Storm-Z”. Nhóm lính đánh thuê do nhà nước tài trợ là Wagner từng tuyển mộ các đơn vị này từ nhà tù Nga, dùng họ để gánh chịu thương vong cao nhất trong chiến tranh nhằm giảm phản ứng tiêu cực từ công chúng Nga.

Các báo cáo từ tháng 8 cho thấy hai tân binh Trung Quốc đã gia nhập đơn vị Storm-Z chỉ để tử trận ngay trong nhiệm vụ đầu tiên.

Các báo cáo này ước tính khoản tiền Nga phải trả cho gia đình những binh sĩ Trung Quốc tử trận là khoảng 400,000 nhân dân tệ (hơn $50,000 đô la Mỹ). Tuy nhiên, các khoản thanh toán này thường xuyên bị chậm trễ.

Ngoài ra, quân đội Nga còn bị cáo buộc từ chối thả những binh sĩ Trung Quốc khi hợp đồng của họ kết thúc.

“Chúng tôi chỉ chấm dứt hợp đồng sau khi chiến thắng chiến tranh,” một binh sĩ Trung Quốc kể lại lời từ chối của chỉ huy khi anh muốn giải ngũ, trong một bài phỏng vấn với blogger “Thế giới thật của Lei” vào tháng 7.

“Hai người lính của tôi đã đào ngũ. Họ đang nỗ lực hết sức để bắt lại. Nếu bị bắt, chắc chắn họ sẽ không sống sót. Tôi chỉ có thể cầu chúc may mắn cho họ.”

FB Henry Quang Vu