Tiền lương hưu

Luật Sư Trần Khánh Hưng

Người dân sống trên nước Mỹ dù chưa là công dân, nhưng nếu có thẻ xanh tức là thường trú nhân hợp lệ, đã từng đi làm có đóng thuế an sinh xã hội, thì khi về già số tiền chi tiêu căn bản sẽ tùy trường hợp mà có thể tới từ 3 nguồn chính như sau:

1 - Tiền quỹ pension: là tiền sở làm tặng cho nhân viên để dành cho nhân viên khi về già.

2 - Tiền quỹ 401K hoặc IRA: là tiền trích từ lương nhân viên khi chưa bị đóng thuế bỏ vào quỹ để dành cho tuổi già.

 3 - Tiền hưu trí: tiền trích ra từ tiền lương của nhân viên và của hãng cùng đóng vào quỹ bảo hiểm An Sinh Xã Hội cho nhân viên. Số tiền này được sinh lợi trong thời gian đi làm, khi về hưu sẽ được lãnh hàng tháng theo tỷ lệ, thường được gọi là tiền hưu trí (Social Security benefits).

Tiền hưu trí có phải là tiền già (SSI) không?

Tiền hưu trí khác với "tiền già" của người không đi làm nhưng thuộc loại  diện "lợi tức thấp" (low income) nên được hưởng tiền phụ cấp (Supplemental Security Income - SSI). Sau đây là những điểm khác biệt của hai chương trình này:

- Tiền hưu trí dành cho những người đi làm, do nhân viên và chủ nhân đóng vào quỹ, trong khi đó quỹ tiền SSI (trợ cấp người lợi tức thấp) là từ tiền thuế nhà nước thu, bỏ vào quỹ bảo hiểm An Sinh Xã Hội.

- Tiền hưu trí không bị lệ thuộc vào tài sản của bạn, cũng như tiền thu nhập hàng tháng, vì thế, người lãnh lương hưu không phải khai báo tài sản, hoặc số tiền để trong ngân hàng, dù nhiều cũng không ảnh hưởng vào lương hưu.

- Những người lãnh tiền hưu trí có thể sống ngoài nước Mỹ vẫn được lãnh tiền này cho tới khi qua đời, đồng thời người phối  ngẫu cũng được lãnh theo tỷ lệ nào đó so với số tiền mà người vợ/chồng được lãnh. Trong khi đó, người già lãnh tiền trợ cấp "lợi tức thấp" (SSI), thì nếu ở lâu bên ngoài nước Mỹ quá 30 ngày, chính phủ sẽ ngưng trợ cấp.

- Ngoài ra, quỹ SSI ngoài sự trợ cấp người già lợi tức thấp, còn dùng để trợ cấp những người khiếm thị, tàn tật hoặc dù còn trẻ nhưng không có lợi tức, hoặc lợi thức hàng tháng quá thấp, không đủ chi tiêu cho những nhu cầu tối thiểu như thực phẩm, quần áo, nơi cư ngụ, vân vân...

Để tiền vào 401K hay quỹ IRA có lợi thế nào?

Khi bạn đi làm đóng tiền vào những quỹ 401K hay IRA có những điểm lợi chính sau đây:

- Số tiền này chưa bị đóng thuế, vì thế cả số tiền lẽ ra phải đóng thuế đó cũng sinh ra lợi tức khi được bỏ vào các quỹ đầu tư.

- Lúc bạn về hưu lấy ra xài mới phải đóng thuế, thì khi đó, thường là bạn không có nhiều tiền thu nhập so với lúc còn đi làm, cho nên  mức thuế phải đóng sẽ thấp hơn là đóng khi bạn đang đi làm.

- Ngoài ra, nhiều hãng còn tặng nhân viên theo tỷ lệ số tiền nhân viên góp vào quỹ này.

Một số cố vấn tài chính khuyên rằng, người già cần số tiền thu nhập bằng 70% số tiền lương khi còn đi làm, thì mới đủ chi tiêu cho nếp sống tương đương như khi trước. Cho nên khi còn đi làm, người Mỹ rất tích cực góp vào các quỹ pension và 401K hoặc IRA kể trên. Tuy là người Việt Nam chúng ta thì thuờng chi tiêu gọn ghẽ hơn, nên số tiền cần thiết hàng tháng cũng ít hơn con số này. Tuy nhiên với những lợi điểm kể trên, khi  còn đi làm, chúng ta cũng nên đóng góp vào các quỹ như 401K, IRA, v.v…, để khi về già khỏi bị chật vật tiền bạc.

Tuổi nào về hưu là tốt nhất?

Điều quan trọng là dù bạn về hưu ở tuổi nào, thì tổng số tiền bạn nhận đuợc từ quỹ lương hưu sẽ được chia theo số năm dự đoán là bạn sẽ lãnh lương hưu. Thí dụ, nếu lấy tuổi 65 là mốc để về hưu, thì nếu bạn về hưu vào năm 62 tuổi sẽ là hưu non, và số tiền bạn lãnh hàng tháng sẽ ít hơn nếu bạn về hưu lúc 65 tuổi, vì thời gian bạn lãnh sẽ nhiều hơn 3 năm.

Một số vấn đề sau đây sẽ giúp bạn quyết định nên về hưu vào tuổi nào:

1. Tuổi thọ của gia đình bạn: Theo sự tính toán của sở An Sinh Xã Hội, một người đàn ông 65 tuổi vào năm 2007, có thể sống thêm 17.5 năm nữa, trong khi đó một ngưòi đàn bà cùng tuổi có thể sống thêm 19.7 năm. Một trong 4 người 65 tuổi hiện nay sẽ sống đến 90 tuổi, và một trong 10 người ở tuổi 65 hiện nay sẽ sống quá 95 tuổi. Nếu những người trong gia đình bạn đều sống thọ, và bạn cũng dồi dào sức khỏe, thì bạn nên bắt đầu về hưu vào tuổi 65 hay sau đó. Ngược lại, nếu gia đình bạn không có tuổi thọ cao, hoặc sức khỏe của bạn không đuợc hoàn hảo, thì bạn có thể về hưu sớm hơn.

2. Bạn có bảo hiểm sức khỏe khi bạn về hưu không? Bảo hiểm Medicare thường chỉ được bắt đầu khi bạn 65 tuổi hay đến tuổi về hưu. Nếu bạn muốn về hưu sớm trước khi đến tuổi về hưu, điều bạn cần phải tính là vấn đề bảo hiểm sức khoẻ của bạn. Hãng của bạn có cho bạn mua bảo hiểm tiếp tục nếu bạn về hưu sớm không? Hoặc bạn có thể mua bảo hiểm sức khỏe qua hãng của vợ/chồng bạn không?

3. Nếu bạn đuợc lãnh tiền hưu trí của người phối ngẫu: Trong trường hợp người phối ngẫu của bạn qua đời, và bạn được  hưởng tiền hưu trí của người quá cố, hoặc trong trường hợp bạn đến tuổi về hưu, mà bạn cũng được lương hưu của vợ/chồng mình, bạn có thể sử dụng số tiền này, và để dành tiền hưu trí của bạn cho đến sau này. Như vậy, khi bạn lãnh tiền hưu của chính bạn, số tiền bạn lãnh hàng tháng sẽ được cao hơn.

4. Bạn có những nguồn lợi tức khác không? Nếu bạn muốn về hưu sớm truớc khi đến tuổi về hưu, và có những nguồn lợi tức khác để sống, thì bạn nên hoãn lại việc lãnh lương hưu cho đến khi bạn đến tuổi về hưu, hay sau đó. Việc này không những sẽ tăng số tiền bạn lãnh hàng tháng, mà trong trường hợp bạn có người phối ngẫu, có con nhỏ, hay con bị khuyết tật, được hưởng tiền hưu cùng với bạn, thì những quyền lợi của họ cũng được tăng theo.

Tôi về hưu non năm 62 tuổi, có một số tiền hãng tặng theo thâm niên là 30 ngàn Mỹ kim. Tôi được bảo hiểm theo quy chế Cobra 18 tháng, nay đã hết hạn. Bản thân tôi chưa vào viện dưỡng lão. Số tiền 30 ngàn Mỹ kim trong quỹ IRA đứng tên người thụ hưởng là vợ tôi. Xin luật sư vui lòng cho biết nay tôi muốn xin bảo hiểm Medi-Cal thì số tiền IRA đó có được miễn trừ không?

Theo như những chi tiết trong thư của ông, ông về hưu non khi 62 tuổi, hưởng 18 tháng theo quy chế bảo hiểm Cobra hiện nay thời hạn đã hết. Như vậy, chúng tôi đoán  là  năm nay ông khoảng từ 63,5 tới 64 tuổi, năm sinh của ông vào khoảng là 1944 hoặc 1945.

Theo quy chế hiện nay về số tuổi tính tiền hưu, những người sinh từ năm 1943 tới 1954 thì phải tới 66 tuổi chẵn mới đủ tuổi hưu trí. Do đó, nếu về hưu non, thì số tiền lương hưu "theo ước tính dựa trên tuổi đủ để về hưu" sẽ bị trừ theo tỷ lệ số tháng về hưu sớm.

Trong trường hợp ông, nếu ông lãnh tiền hưu từ năm ông về hưu 62 tuổi, thì cứ mỗi 1,000.00 Mỹ kim mà lẽ ra ông nhận đủ nếu về hưu khi 66 tuổi, ông sẽ chỉ còn được lãnh 750,00 Mỹ kim, tức là bị giảm mất 25%.  Nếu ông càng lãnh trễ thì số tiền bị trừ sẽ giảm bớt, cho tới năm 66 tuổi, ông mới lãnh tiền hưu thì ông sẽ lãnh đủ 100%. Tuy nhiên, thẻ Medicare chăm lo sức khỏe cho người già thì phải tới tuổi về hưu ông mới được cấp phát.

Nếu quỹ IRA thực sự là của vợ ông, thì tài sản đó sẽ được miễn trừ khi ông xin Medi-Cal. Trong trường hợp này, số tiền 30 ngàn Mỹ kim là từ quỹ IRA của ông, cho nên tuy ông ghi tên người thụ hưởng (beneficiary) là bà nhà, nhưng bà chỉ là người thừa kế khi ông qua đời mà thôi. Trong lúc ông còn sống, tài sản đó sẽ vẫn thuộc về ông, và chỉ được coi là tài sản miễn trừ (exempt asset), nếu ông đã chọn, hay đang nhận tiền trong quỹ theo chu kỳ.