Văn hóa phải cởi giày dép trước khi vào nhà của người Nhật Bản xuất phát từ đâu?

Người Nhật rất coi trọng việc giữ gìn vệ sinh nhà cửa nên không muốn đi giày dép vào trong nhà. (Photo by Damian Hutter on Unsplash)

Theo một số nghiên cứu, ở Nhật Bản, thói quen thay dép trước khi vào nhà, đã có từ khoảng 2000 năm trước. Do đặc trưng thời tiết nóng ẩm vào mùa hè, kiến trúc các ngôi nhà truyền thống thường sẽ có phần sàn cao hơn so với mặt đất để tránh ẩm ướt và cho phép gió mát thổi phía bên dưới, giúp giảm nhiệt cho ngôi nhà. Hơn nữa, trong những ngôi nhà truyền thống, chiếu Tatami được lót gần như toàn bộ bề mặt sàn, nếu đi những đôi giày lên chiếu sẽ khiến mất vệ sinh, làm hỏng Tatami.

Trong cuốn "Văn hóa làm việc với người Nhật" được xuất bản lần đầu vào năm 1984, nhà xã hội học Nakane Chie đã nhấn mạnh tầm quan trọng của không gian bên trong (Uchi) và không gian bên ngoài (Soto). Bên trong ngôi nhà được xem là nơi sạch sẽ, riêng tư so với bên ngoài đầy bụi bẩn và xô bồ. Chính vì thế, hầu hết các ngôi nhà truyền thống đều có sảnh vào (huyền quan - Genkan) tách biệt giữa hai không gian, là nơi để thay những đôi giày sang dép đi trong nhà.

Ngày nay, nhiều ngôi nhà Nhật Bản được xây dựng theo phong cách phương Tây, nhưng vẫn có không ít phòng trải chiếu tatami nhằm lan tỏa nét đẹp truyền thống. Do đó, thói quen cởi giày từ ngoài cửa vẫn được duy trì phổ biến.

Ngoài lý do sạch sẽ, cởi giày cũng được coi là một biểu hiện của sự tôn trọng khi vào nhà hoặc nơi kinh doanh của ai đó. ‏Cách nghĩ này đã không còn quá nghiêm ngặt trong cuộc sống hiện đại, nhưng vẫn có rất nhiều người để ý. Do đó, trước khi bước vào cửa, người Nhật vẫn thường hỏi ý chủ nhà, chủ cơ sở kinh doanh để biết chắc chắn rằng, họ có được thoải mái đi giày dép bên ngoài vào hay không.

Nhiều nền văn hóa có thói quen cởi giày trước khi vào nhà. Mặc dù đây chỉ là truyền thống xã hội nhưng vẫn có một tiền đề khoa học đằng sau phong tục này, theo Timesnownews .

Ngoài việc giúp ngăn mang theo bùn đất vào nhà, có rất nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh việc làm này có thể ngăn chặn vi trùng.

Để giày dép trước cửa nhà khi bước vào nhà giúp giữ không gian trong nhà sạch sẽ và có thể giúp mọi người bên trong khỏe mạnh hơn.

Những vi khuẩn nguy hiểm, gây nhiễm trùng có thể bám vào trong gai giày và các vết nứt trên giày - đó là những nơi lý tưởng cho vi khuẩn trú ngụ.

Trong một nghiên cứu của Đại học Arizona (Mỹ), E. coli là một trong những loại vi khuẩn phổ biến nhất được tìm thấy trên giày dép.

Vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng đường ruột và đường tiết niệu. Các vi khuẩn khác được tìm thấy trong giày là vi khuẩn C. diff gây tiêu chảy và có thể gây ra viêm đại tràng. Điều nguy hiểm là vi trùng C. diff có khả năng kháng với hầu hết các loại kháng sinh, theo Timesnownews.

Các nhà nghiên cứu và nhà khoa học cũng tìm thấy tụ cầu khuẩn Staphylococcus aureus trên giày dép - một trong số những loại vi khuẩn nguy hiểm nhất.

TH